ทุกบริษัทมักจะมีหลักปฏิบัติที่เหมือน ๆ กันก็คือ “เรื่องเงินเดือนเป็นความลับ” มีการแจก Pay Slip ให้พนักงานทราบเป็นรายบุคคลเพราะถือว่าเป็นเรื่องความลับและบอกการนำเงินเดือนมาบอกกันถือเป็นความผิดทางวินัย
จากจุดเริ่มต้นตรงนี้เรื่องของเงินเดือนก็เลยกลายเป็นความลึกลับดำมืดโดยจะมีเพียง
HR กับ MD เท่านั้นที่จะเป็นผู้กุมความลับเหล่านี้ไว้
จากแนวคิดว่า “เรื่องเงินเดือนเป็นความลับ”
นี่เองเมื่อพนักงานมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเงินเดือนก็ไม่รู้จะถามใครเพราะถ้าถาม HR ก็จะตัดบทง่าย ๆ ว่าเป็นความลับตอบไม่ได้
ตัวอย่างคำถามเกี่ยวกับเงินเดือนเหล่านี้เช่น
1. บริษัทเอาหลักเกณฑ์อะไรมากำหนดว่าพนักงานในตำแหน่งไหนควรจะได้เงินเดือนเท่าไหร่
2. ทำไมทำงานมานานถึงเงินเดือนตัน
แล้วบริษัทจะทำยังไงกับคนเงินเดือนตัน
3. เมื่อได้รับการเลื่อนตำแหน่งจะได้รับการปรับเงินเดือนขึ้นหรือไม่
ถ้าได้จะปรับหรือไม่ เท่าไร่ ยังไง
ฯลฯ
คำถามที่ผมบอกมาข้างต้นนี่เป็นเพียงส่วนน้อยเท่านั้นนะครับที่พนักงานรวมถึงผู้บริหาร
เมื่อไปถาม HR ก็บอกว่าเป็นความลับเสียอีก
มันก็เลยลับกันไปเรื่อย ๆ ยิ่งถ้าบริษัทไหนยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือน
ไม่เคยมีการสำรวจค่าตอบแทนของตลาด
ไม่มีหลักในการบริหารค่าตอบแทนของบริษัทที่ชัดเจนแล้ว HR ก็ไม่รู้จะเอาอะไรมาตอบข้อสงสัยของพนักงาน
ตรงนี้แหละครับที่เป็นเรื่องที่คุยกันในวันนี้คือเรื่องเงินเดือนของแต่ละคนน่ะเป็นความลับ
แต่เรื่องหลักการบริหารเงินเดือนนั้นไม่ลับ
และควรจะมีการอธิบายหลักการบริหารเงินเดือนของบริษัทให้พนักงานทุกคนโดยเฉพาะอย่างยิ่งคือผู้บริหารทุกระดับในบริษัทที่ไม่ได้ทำงานด้าน
HR รับทราบและเข้าใจตรงกัน
หลักการบริหารเงินเดือนของบริษัทมีอะไรบ้าง?
1. บริษัทมีโครงสร้างเงินเดือนหรือไม่
ถ้าบริษัทยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือนก็คงไม่ต้องอธิบายอะไรกันต่อไปแล้วนะครับ
เพราะโครงสร้างเงินเดือนเหมือนเสาเข็มของบ้าน
ถ้าบริษัทไหนไม่มีโครงสร้างเงินเดือนก็เหมือนปลูกบ้านโดยไม่ตอกเสาเข็ม
ถ้าบริษัทใดยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือน หรือเคยมีแต่ไม่เคย Update ให้เหมาะสมกับตลาดแข่งขันก็ไม่รู้จะใช้อะไรมาอธิบายหลักการบริหารเงินเดือน
2. โครงสร้างเงินเดือนของบริษัททำมาได้อย่างไร
บริษัทมีการสำรวจตลาดค่าตอบแทนกันเมื่อไหร่อย่างไร
3. อธิบายให้พนักงานได้เข้าใจความหมายของโครงสร้างเงินเดือนว่าคืออะไร
Min, Max, Midpoint, Midpoint Progress, Range
Spread, Compa Ratio รวมไปถึงค่างาน (Job Value) คืออะไรเรื่องเหล่านี้จะเข้าไปเกี่ยวข้องกับการบริหารค่าตอบแทนของบริษัทอย่างไร
4. หลักการบริหารจัดการค่าตอบแทนของบริษัทเป็นยังไง
เหตุใดพนักงานถึงเงินเดือนตัน, Over pay, Under Pay คืออะไร และหลักในการบริหารจัดการเงินเดือนพนักงานเมื่อเกิด Over หรือ Under Pay รวมถึงหลักปฏิบัติเมื่อพนักงานเงินเดือนตัน
เพื่อให้พนักงานได้รับรู้และเข้าใจตรงกัน
5. หลักเกณฑ์ในเรื่องการปรับเงินเดือนเมื่อ Promote ของบริษัทเป็นอย่างไร จะปรับเงินเดือนเมื่อเลื่อนตำแหน่งกี่เปอร์เซ็นต์
จะมีการเลื่อนตำแหน่งกรณีไหนบ้างที่ไม่มีการปรับเงินเดือน
รวมไปถึงเหตุผลของการปรับหรือไม่ปรับเงินเดือนเมื่อมีการเลื่อนชั้นเลื่อนตำแหน่ง
6. หลักเกณฑ์ในการขึ้นเงินเดือนประจำปีคืออะไร
สัมพันธ์กับตัวชี้วัดผลงานยังไง ระบบงบประมาณขึ้นเงินเดือนประจำปียังไง
และผู้บริหารในหน่วยงานต่าง ๆ
จะช่วยกันควบคุมงบประมาณขึ้นเงินเดือนประจำปีได้อย่างไร
ฯลฯ
เหล่านี้แหละครับคือเรื่องของ
“หลักในการบริหารค่าตอบแทนของบริษัท” ซึ่งเป็นหน้าที่ของคนทำงานด้าน HR จำเป็นจะต้องอธิบายให้กับ Line Manager
ตลอดจนพนักงานในบริษัททุกคนได้รับทราบ
เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกันและไม่ได้เป็นความลับนะครับ
บางคนอ่านมาถึงตรงนี้อาจจะมีคำถามว่า “อ้าว..แล้วถ้า HR ต้องอธิบายเรื่องของโครงสร้างเงินเดือนให้พนักงานทุกคนรับรู้แล้วอย่างงี้ก็ต้องเอาโครงสร้างเงินเดือนที่ถือว่าเป็นความลับของบริษัทมาเปิดเผยน่ะสิ”
ไม่ใช่อย่างงั้นนะครับ..อย่าเข้าใจผิดคิดว่าผมจะให้เอาโครงสร้างเงินเดือนของบริษัทมาเปิดเผยสักหน่อย
วิธีการที่ผมเคยใช้อธิบายให้ความรู้เกี่ยวกับโครงสร้างเงินเดือนให้พนักงานเข้าใจหลักการบริหารเงินเดือนก็ง่าย
ๆ ครับ
ผมก็ทำโครงสร้างเงินเดือนสมมุติขึ้นมาสิครับโดยใช้ตัวเลข Min, Max ของแต่ละกระบอกเงินเดือนที่สมมุติขึ้นมาโดยไม่ต้องนำโครงสร้างเงินเดือนของจริงมานี่ครับ
เพราะเราต้องการเพียงแค่อธิบาย “หลักการ”
ในการบริหารโครงสร้างเงินเดือนให้พนักงานเข้าใจเท่านั้นเองครับ
แต่ถ้าบริษัทไหนยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือน
บริษัทนั้นก็คงไม่สามารถจะอธิบายหลักในการบริหารค่าตอบแทนให้พนักงานได้หรอกนะครับ
จนกว่าจะทำโครงสร้างเงินเดือนให้เสร็จสิ้นเสียก่อน
ส่วนบริษัทที่มีโครงสร้างเงินเดือนแล้วก็คงเป็นหน้าที่ของHR ที่จะต้องสื่อสารทำความเข้าใจกับพนักงานตามที่ผมได้อธิบายไปแล้วข้างต้น
มาถึงตรงนี้ผมเชื่อว่าท่านที่รับผิดชอบงานด้าน HR คงเริ่มเห็นความจำเป็นและหาวิธีการสื่อสารอธิบายหลักการบริหารค่าตอบแทนให้พนักงานของท่านทราบและเข้าใจเหมือนกับที่
HR เข้าใจบ้างแล้วนะครับ
สิ่งสำคัญก็คือ HR ยุคใหม่จำเป็นจะต้องสื่อสารเรื่องของ HR ให้ Line
Manager และพนักงานทั้งบริษัทได้เข้าใจในสิ่งที่ HR เข้าใจมันถึงจะเกิดความร่วมมือที่ดีซึ่งกันและกัน
แต่ถ้า HR เอาแต่พูดภาษาของตัวเอง
โดยไม่พยายามสื่อสารให้คนอื่นเข้าเข้าใจภาษา HR บ้างเลย HR
ที่บริษัทแห่งนั้นก็คงจะเหมือนกับมนุษย์ต่างดาวที่คุยกับมนุษย์โลกไม่รู้เรื่อง
อย่าลืมว่างานของ HR จะสำเร็จได้ก็ด้วยความร่วมมือจากทุกหน่วยงานในบริษัท
ไม่ได้สำเร็จได้เพราะฝีมือของคนในฝ่าย HR เพียงฝ่ายเดียวนะครับ
............................
