คำ ๆ นี้ผมได้ยินสมัยที่เริ่มต้นทำงานใหม่
ๆ ตอนที่หัวหน้าของผมเอาหนังสือเกี่ยวกับการบริหารค่าตอบแทน(เป็นภาษาอังกฤษ)มาให้ผมอ่าน
หนังสือเล่มนี้พูดถึงเรื่องของการประเมินค่างานเอาไว้ว่าการประเมินค่างานเป็นการใช้หลักการที่เป็นวิทยาศาสตร์โดยมีคณะกรรมการประเมินค่างานที่เป็นคนกลางทำการประเมินและมีการคิดคะแนนเพื่อตัดสินว่าค่างานในตำแหน่งไหนจะมากกว่ากันอย่างมีเหตุมีผล
มีความแน่นอนและชัดเจนโดยไม่ใช้หลัก “Rule of Thumb”
เจ้าคำนี้แหละครับทำให้ผมต้องไปเปิดดิกชันนารีดู
(เมื่อสามสิบกว่าปีที่แล้วยังไม่มีกูเกิ้ลนะครับ) ก็แปลคำว่า “กฎหัวแม่มือ”
นี้ว่าหมายถึงกฎที่วางไว้อย่างง่าย ๆ หยาบ ๆ (หมายถึงคร่าว ๆ
นะครับไม่ได้หมายถึงหยาบคาย)
ต่อมาก็ได้ความรู้เพิ่มขึ้นว่า Rule of Thumb มีที่มายังไงซึ่งผมว่าที่มาของคำ ๆ
นี้แปลกดีก็เลยอยากเอามาเล่าสู่กันฟังครับ
Rule of Thumb หมายถึงการวัดแบบคร่าว
ๆ ยกตัวอย่างง่าย ๆ
ท่านเคยเห็นศิลปินวาดภาพโดยใช้หัวแม่มือวัดระยะตรงพู่กันกับวัตถุ (หรือตัวบุคคล)
ที่จะวาดไหมครับ นั่นแหละคือการวัดระยะกว้างยาวแบบคร่าว ๆ
เพราะถ้าจะวัดระยะให้ละเอียดจริง ๆ
ก็ควรจะเอาไม้บรรทัดมาวัดเลยถึงจะชัวร์กว่าจริงไหมครับ
ที่มาของคำ ๆ
นี้ก็เล่ากันมาว่าเมื่อปีคศ.1782 (พศ.2325)
มีผู้พิพากษาอังกฤษชื่อท่านเซอร์ฟรานซิส บุลเลอร์
ซึ่งเป็นคนที่เข้มงวดในเรื่องการตัดสินคดีความ ได้ออกกฎหมายอนุญาตให้สามีสามารถลงโทษโดยการเฆี่ยนภรรยาที่ทำความผิดได้โดยใช้ไม้ที่มีขนาดความหนาไม่เกินนิ้วโป้งของสามี
แต่ในภายหลังก็พิสูจน์กันแล้วว่าเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องจริง เป็นแต่เพียงข่าวลือต่อ
ๆ กันมาเท่านั้น
แต่คำว่า “Rule of Thumb” ก็ยังคงอยู่มาจนถึงทุกวันนี้โดยมีที่มาจากข่าวลือที่ผมเล่าให้ฟังนี่แหละครับ
ความรู้จากเรื่องนี้ก็คือเราจะพบว่าในการทำงานหรือการใช้ชีวิตส่วนตัวก็มักจะมีคนที่ไม่ค่อยใช้(ไม่ค่อยหา)ข้อมูลและเหตุผลให้ชัดเจนเป็นรูปธรรมเสียก่อน
แต่จะใช้การประมาณการแบบคร่าว ๆ หรือใช้ความรู้สึกของตัวเองมาประกอบการตัดสินใจ
ถ้าเป็นเรื่องที่ไม่สำคัญการใช้ Rule of Thumb หรือการประมาณแบบคร่าว ๆ ก็คงไม่มีปัญหาอะไรมากนัก
แต่ถ้าเป็นเรื่องที่สำคัญ ๆ แล้วเราไม่หาข้อมูลให้ละเอียดครบถ้วนหรือเพียงพอ
แล้วนำข้อมูลคร่าว ๆ มาใช้หรือใช้หลักการแบบ Rule of Thumb ก็อาจจะทำให้เกิดความผิดพลาดหรือความเสียหายในการตัดสินใจขึ้นได้
ยิ่งวันนี้เป็นโลกของโซเชียลมีเดียเรามักจะเห็นคนที่อ่านข่าวอ่านเรื่องอะไรที่เป็นข่าวลือซึ่งยังไม่ได้เช็คให้ชัวร์เสียก่อน
แล้วรีบด่วนนำเรื่องที่ยังไม่ชัดเจนนั้นมาวิพากษ์วิจารณ์ตัดสินไปแล้วว่าคนนั้นเลวคนนี้ดี
ก็จะทำให้เกิดความเสียหายกับคนที่ถูกวิจารณ์ไปแล้วอย่างไม่เป็นธรรม
และในภายหลังก็กลับกลายเป็นว่าข้อมูลที่คนวิจารณ์นำมาใช้นั้นเป็นข้อมูลที่ไม่ถูกต้องก็มีให้เห็นอยู่บ่อย
ๆ ไป
ดังนั้นเราจึงไม่ควรใช้กฎหัวแม่มือ หรือ
Rule
of Thumb ในเรื่องที่สำคัญ ๆ แต่เราควรจะต้องหาข้อมูลที่ถูกต้องครบถ้วนมาคิดวิเคราะห์ให้ดีก่อนการตัดสินใจเพื่อลดความผิดพลาดและสร้างความน่าเชื่อถือให้กับตัวเราเองจะดีกว่าจริงไหมครับ
……………………………..
