มีคำถามเข้ามาว่า “เข้าทำงานกับบริษัทแห่งหนึ่งมีกำหนดทดลองงานไม่เกิน 120
วัน พอใกล้ ๆ ครบกำหนดหัวหน้าแจ้งผลว่าไม่ผ่านทดลองงานและให้เขียนใบลาออก แต่หลังจากนั้นอีก 1
วัน HR เรียกไปบอกว่าจะต่อทดลองงานให้อีก 1
เดือน เลยสงสัยว่าตามกฎหมายแล้วบริษัทจะมีสิทธิต่อทดลองงานได้หรือไม่และควรทำยังไงดี?”
ขอตอบอย่างนี้นะครับ
1.
ตามกฎหมายแรงงานไม่ได้กำหนดเอาไว้หรอกว่าจะต้องมีการทดลองงาน
ดังนั้นการทดลองงานจึงเป็นเรื่องของนายจ้างที่กำหนดกฎเกณฑ์กันขึ้นมาเอง ซึ่งถ้าจะถามว่าผิดกฎหมายแรงงานหรือไม่ก็ตอบได้ว่าไม่ผิดกฎหมายแรงงานครับ
2.
ถ้าถามว่าแล้วทำไมบริษัทต่าง ๆ ถึงต้องกำหนดให้ทดลองงานไม่ให้เกิน
120
วัน
ก็ตอบได้ว่าเพราะถ้าลูกจ้างไม่ผ่านทดลองงานแล้วไม่ยอมเขียนใบลาออก
นายจ้างก็ต้องแจ้งเลิกจ้างเพราะสาเหตุทำงานไม่ได้ตามที่บริษัทต้องการจึงไม่ผ่านทดลองงานซึ่งกรณีอย่างนี้ถ้าลูกจ้างมีอายุงานครบ
120 วันขึ้นไป นายจ้างก็ต้องจ่ายค่าชดเชยตามอายุงาน (ตามมาตรา 118) ให้กับลูกจ้าง พูดง่าย ๆ คือที่ไม่ให้เกิน 120 วันเพราะถ้าลูกจ้างไม่ยอมเขียนใบลาออก
นายจ้างจะได้ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยในกรณีเลิกจ้างก็เท่านั้นแหละครับ
3.
หลักจึงอยู่ที่ว่านายจ้างจะไปเขียนกฎระเบียบเรื่องการทดลองงานเอาไว้ยังไงก็ได้
เช่น จะให้มีการทดลองงาน 60
วัน 90 วัน 120 วัน 180
วัน หรือทดลองงาน 1 ปี ก็ยังได้
แต่ต้องรู้ว่าถ้าลูกจ้างมีอายุงานครบ 120 วันขึ้นไปแล้วนายจ้างมาแจ้งว่าไม่ผ่านทดลองงานจะต้องเลิกจ้างแล้วล่ะก็นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยตามมาตรา
118 เว้นแต่ถ้าลูกจ้างเขียนใบลาออกนายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยครับ
4.
ดังนั้นที่ถามมาว่าบริษัทมีสิทธิต่อทดลองงานหรือไม่
ก็ตอบได้ว่าบริษัททำได้ครับแต่ถ้าคุณทำงานไปแล้วมีอายุงานครบ 120 วันขึ้นไปแล้วบริษัทแจ้งว่าไม่ผ่านทดลองงานและคุณไม่เขียนใบลาออก
บริษัทก็ต้องแจ้งเลิกจ้างคุณพร้อมทั้งจ่ายค่าชดเชยตามที่ผมบอกไปแล้ว
5.
คำถามสุดท้ายของคุณคือ “ควรทำยังไงดี”
อันนี้ก็ขึ้นอยู่กับคุณแล้วล่ะครับ
ถ้าคุณไม่อยากจะทำงานที่บริษัทนี้ต่อไปแล้วคุณก็เขียนใบลาออกไปโดยไม่ต้องไปรับเงื่อนไขต่อทดลองงาน
หรือถ้าคุณยังอยากจะทำงานต่อคุณก็มาทำงานต่อไปแล้วก็คอยลุ้นกันใหม่ว่าเขาจะประเมินให้ผ่านทดลองงานหรือไม่
ผมอยากจะให้ข้อคิดว่าแทนที่คุณจะให้บริษัทหรือหัวหน้าประเมินคุณเพียงฝ่ายเดียว
คุณลองประเมินศักยภาพและความสามารถของตัวคุณเองจะดีไหมครับ?
ประเมินดูว่าช่วงเวลาที่ผ่านมาตอนที่ทดลองงานน่ะคุณได้ใช้ความรู้ความสามารถในงานตามที่ได้รับมอบหมายได้เต็มที่ดีแล้วหรือยัง
คุณมีความถนัดหรือรักในงานที่รับผิดชอบอยู่มากน้อยแค่ไหน คุณคิดว่างานที่ทำมันตรงกับสิ่งที่คุณอยากจะทำหรือไม่
ทำไปแล้วเราจะมีอนาคตหรือมี Career Path ในงานต่อไปได้ไหม อะไรทำให้เราไม่ผ่านทดลองงาน
ฯลฯ
เมื่อประเมินตัวเองอย่างนี้แล้วน่าจะได้ทำให้เราเห็นภาพของตัวเราเองชัดเจนขึ้นและตัดสินใจเกี่ยวกับอนาคตของตัวเราได้ดียิ่งขึ้น
ลองฟังเพลง “ชีวิตลิขิตเอง”
ของพี่เบิร์ดหรือ “เรือเล็กควรออกจากฝั่ง” ของพี่ตูน หรือเพลง “ศรัทธา” ของพี่โป่งดูก็ได้นะครับเผื่อว่าจะช่วยให้คุณมีกำลังใจ
มีความคิดดี ๆ และตัดสินใจในเรื่องนี้ได้ดีขึ้นครับ
“คุณค่าของเราต้องสร้างจากตัวของเราเอง”
…………………………
