ผู้บริหารขององค์กรแห่งหนึ่งบอกว่าจะทำแผนธุรกิจ (Business Plan) ระยะยาว 5-10 ปีโดยให้ HR ทำแผนอัตรากำลังคนเพื่อรองรับแผนธุรกิจดังกล่าวเอาไว้ด้วย ก็เลยเกิดคำถามขึ้นมาตามที่จั่วหัวข้างต้นแหละครับ
ก็เลยนำเรื่องนี้มาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความคิดเห็นกันดูอย่างนี้
ใครที่มีอายุงานมากกว่า
30 ปีขึ้นไป (อายุการทำงานนะครับไม่ใช่อายุตัว) น่าจะเคยชินกับการทำแผนระยะยาวประเภทแผนกลยุทธ์
10 ปี (หรือแผนยุทธ์ศาสตร์ 20 ปี)
คือองค์กรในสมัยก่อนมักจะมีทิศทางการดำเนินธุรกิจที่มองไปในอนาคตยาว ๆ
ทำนองว่าถ้ามีแผนกลยุทธ์ 10 ปีขึ้นไปคือผู้บริหารองค์กรนั้นเป็นคนมีวิสัยทัศน์
(Vision) ที่ยาวไกลเป็นคนเก่งที่มีความสามารถคาดการณ์อนาคตได้แม่นยำอะไรทำนองนั้น
ก็เลยนิยมทำแผนกลยุทธ์ระยะยาวโดยวางแผนไปในอนาคตหลาย
ๆ ปีอย่างที่บอกไป โดยเขียนแผนดังกล่าวเป็นเล่มหนาประหนึ่งคัมภีร์บู๊ลิ้มเพื่อให้ทุกหน่วยงานเดินตามคัมภีร์เล่มนี้
ซึ่งก็อาจจะเป็นเรื่องที่เหมาะสม
(ก็ได้) ในการดำเนินการและในสภาพแวดล้อมในยุค 30-40 ปีที่แล้ว
ที่การแข่งขันไม่ได้สูงมากและสภาพแวดล้อม (โดยเฉพาะด้านเทคโนโลยี)
ที่ไม่ได้เปลี่ยนแปลงเร็วอย่างในปัจจุบัน
ยุคที่เปรียบเสมือนการพายเรือในคลองที่น้ำนิ่งสงบ พายเรือต่อนยอนไปได้เรื่อย
ๆ
แต่ในยุคปัจจุบันจะเห็นได้ว่าเป็นยุคข้อมูลข่าวสารและเทคโนโลยีครองโลกก็ว่าได้
จะมีความเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ ที่เร็วมาก ใครจะไปคาดคิดว่ายิ่งเกิดวิกฤติโควิดเข้ามายิ่งเป็นตัวกระตุ้น
(Catalyze)
ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ เร็วมากขึ้นไปอีก
เปรียบเหมือนการพายเรือแบบล่องแก่งที่เราเองก็ไม่เคยไปล่องแก่งนั้นมาก่อน
ไม่รู้เลยว่าพอพ้นแก่งนี้ไปแล้วจะต้องเจออุปสรรคปัญหาเฉพาะหน้าในเส้นทางข้างหน้าอีกบ้างต้องเจอทั้งกระแสน้ำแรง
โขดหิน ฯลฯ ที่คาดเดาได้ยากสารพัด
การทำแผนยุทธ์ศาสตร์องค์กร 10 ปี 20 ปีอย่างในอดีตจะเหมาะอยู่หรือไม่ ?
ผู้บริหารที่ยังยึดติดอยู่ใน
Mindset
ในยุคที่องค์กรของตนเจริญรุ่งเรืองมาได้จากเมื่อ 30-40 ปีที่แล้วจนถึงวันนี้ก็อาจจะมีความเชื่อว่าแผนระยะยาวแบบเดิมยังคงมีความเหมาะสมและควรทำ
ก็เลยสั่งให้ลูกน้องทำแผนระยะยาวกันต่อไป
ก็ต้องติดตามดูผลกันนะครับว่าเมื่อทำไปแล้วจะต้องมีการปรับเปลี่ยนแผนกันทุกปีหรือไม่
หรือทำไปแล้วจะใช้ได้จริงมากน้อยแค่ไหน คุ้มหรือไม่กับการเสียเวลาทำแผนระยะยาวไปแล้วแต่ต้องมาคอย
Update
ปรับเปลี่ยนกันทุก ๆ ปี
สำหรับความเห็นส่วนตัวของผม
ๆ เห็นว่าในยุคปัจจุบันการทำแผนกลยุทธ์หรือแผนธุรกิจสำหรับองค์กร (หรือหน่วยงาน)
อย่างมากก็ไม่ควรเกิน 2
ปีครับ (เผลอ ๆ 2 ปีอาจจะมากไปเสียด้วยซ้ำ)
เหตุผลก็อย่างที่บอกไปแล้วว่าเพราะในโลกยุคปัจจุบันมีความเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วมากกว่ายุคสมัยก่อนเหมือนการพายเรือล่องแก่ง
องค์กรที่จะสามารถแข่งขันได้คือองค์กรที่สามารถปรับเปลี่ยนแปลงตัวเองให้เข้ากับสภาพแวดล้อมได้เร็วกว่าคู่แข่ง
เหมือนที่มีการเปรียบเทียบว่าในยุคก่อนเป็นยุคของปลาใหญ่กินปลาเล็ก แต่ในยุคปัจจุบันเป็นยุคของปลาเร็วกินปลาช้าแหละครับ
