วันพุธที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2566

วันลาพักร้อนไม่ใช่วันลา..แต่คือ “วันหยุด”

             เรื่องนี้ยังมีความเข้าใจที่สับสนกันในหมู่มนุษย์เงินเดือนแถมยังรวมไปจนถึงคนที่เป็นมนุษย์เงินเดือนที่ทำงาน HR ด้วยว่าวันลาพักร้อนคือวันลา ??

          ต้องทำความเข้าใจให้ตรงกันตรงนี้เลยนะครับว่าที่เราเรียกกันว่า “วันลาพักร้อน” น่ะ ไม่ใช่วันลา

          แต่เป็น “วันหยุด” นะครับ

            ในกฎหมายแรงงานจะมี “วันหยุด” อยู่ 3 ประเภทคือ

1.      วันหยุดประจำสัปดาห์ โดยมาตรา 28 บอกไว้ว่าให้นายจ้าง “จัดให้” ลูกจ้างมีวันหยุดประจำสัปดาห์ไม่น้อยกว่าสัปดาห์ละ 1 วัน โดยต้องมีระยะห่างกันไม่เกิน 6 วัน โดยอาจตกลงกันล่วงหน้าให้มีวันหยุดประจำสัปดาห์เป็นวันใดก็ได้

2.      วันหยุดประเพณี มาตรา 29 ให้นายจ้างประกาศแจ้งวันหยุดประเพณีให้ลูกจ้างทราบล่วงหน้าปีหนึ่งไม่น้อยกว่า 13 วันรวมวันแรงงานแห่งชาติ

3.      วันหยุดพักผ่อนประจำปี มาตรา 30 ลูกจ้างที่ทำงานมาครบ 1 ปี มีสิทธิหยุดพักผ่อนประจำปีได้ปีหนึ่งได้ไม่น้อยกว่า 6 วันทำงาน โดยให้นายจ้างเป็นผู้กำหนดให้ลูกจ้างหยุดล่วงหน้าหรือกำหนดให้ตามที่จะตกลงกัน

สังเกตวันหยุดทั้ง 3 ประเภทไหมครับว่ามีอะไรที่เหมือนกัน ?

สิ่งที่เหมือนกันคือถ้าเป็นวันหยุดกฎหมายกำหนดให้นายจ้างเป็นผู้กำหนดให้ลูกจ้างหยุดตามสิทธิที่ลูกจ้างมีอยู่ครับ

จะต่างจากวันลาที่นายจ้างไม่ต้องกำหนดให้ลูกจ้างหยุด

เช่น หัวหน้าไม่ต้องไปกำหนดให้ลูกน้องลากิจเมื่อไหร่ หรือลาป่วยเมื่อไหร่ หรือจะไปกำหนดให้ลูกน้องไปลาคลอด หรือลาทำหมันเมื่อไหร่ จริงไหมครับ

เมื่อลูกน้องมีความจำเป็นจะต้องลาป่วย, ลากิจ, ลาคลอด, ลาทำหมัน ฯลฯ เขาก็จะมาลากับหัวหน้าเองแหละ ซึ่งจะต่างจากวันหยุดที่หัวหน้าต้องเป็นคนกำหนดให้หยุด

กรณีวันหยุดพักผ่อนประจำปีก็เหมือนกัน ตามมาตรา 30 บริษัทต้อง “กำหนด” ให้พนักงานหยุดพักผ่อนประจำปีล่วงหน้านะครับ

แต่ในทางปฏิบัติถ้าทำอย่างงั้นก็คงไม่สะดวกทั้งสองฝ่าย จึงกลายมาเป็นเงื่อนไขที่สองคือทั้งหัวหน้าและลูกน้อง “ตกลงกัน” ว่าถ้าลูกน้องอยากจะใช้สิทธิหยุดพักผ่อนประจำปีเมื่อไหร่ก็ให้ยื่นใบลาพักร้อนกับหัวหน้า

มันก็เลยกลายสภาพแปลงร่าง (โดย Wording) จากวันหยุดพักผ่อนประจำปีมาเป็นวันลาพักร้อนซะงั้น

แต่ไม่ว่าจะเรียกชื่อเปลี่ยนไปก็ตาม แต่ในทางกฎหมายแรงงานก็ยังคงถือว่าวันลาพักร้อน (ที่เราเรียกกัน) เป็น “วันหยุด” พักผ่อนประจำปี ที่นายจ้างต้องเป็นผู้กำหนดให้ลูกจ้างหยุดล่วงหน้าตามสิทธิที่ลูกจ้างมีอยู่ดี

ดังนั้น ถ้าปีไหนพนักงานไม่ยื่นใบลาพักร้อนในสิทธิที่ยังมีเหลืออยู่ ก็ยังเป็นหน้าที่หัวหน้าที่จะต้องเป็นผู้ “กำหนด” ให้ลูกน้องหยุดพักร้อนไปตามวันที่ลูกน้องมีสิทธิอยู่นะครับ

ถ้าหัวหน้าไม่กำหนดให้ลูกน้องหยุดพักผ่อนประจำปีไปตามสิทธิที่มีเหลืออยู่ จะมาอ้างว่าลูกน้องสละสิทธิ (เพราะอยากไม่มายื่นใบลาพักร้อนเอง) ไม่ได้นะครับ

บริษัทก็ต้องจ่ายค่าวันหยุดพักผ่อนประจำปีตามจำนวนวันที่ลูกน้องไม่ได้ใช้สิทธิ (ซึ่งหัวหน้าก็ไม่ได้กำหนดให้พนักงานหยุดล่วงหน้า)

แต่ถ้าหัวหน้าจัดให้ลูกน้องหยุดพักผ่อนประจำปีให้หมดตามสิทธิที่ลูกน้องมีอยู่ แล้วลูกน้องไม่อยากหยุดก็ให้แจ้งหัวหน้าโดยมีหลักฐานให้ชัดเจนเช่นเขียนกลับมาแล้วเซ็นชื่อกำกับไว้ว่าสละสิทธิ

อย่างนี้ถึงจะถือว่าพนักงานสละสิทธิครับ

มาถึงตรงนี้คนทำงานเรา ๆ ท่าน ๆ เข้าใจเรื่องนี้ตรงกันแล้วนะครับ