เป็นเรื่องแปลกแต่จริงที่ยังมีบริษัทบางแห่งอาจจะรู้หรือไม่รู้กฎหมายแรงงานที่ยังทำอะไรแปลก ๆ ที่ค่อนจะไปทางเอาเปรียบพนักงานอยู่นะครับ ซึ่งผมก็จะรับทราบเรื่องเหล่านี้จะผู้เข้าอบรมบ้างหรือจากกระทู้บนโลกออนไลน์บ้าง แต่ก็ดีครับจะได้มีเรื่องมาเล่าสู่กันฟังเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจที่ตรงกัน
วันนี้ก็เห็นคำถามว่า
“ได้งานที่บริษัทแห่งหนึ่งเขาจะให้ทำสัญญาจ้าง 2 ฉบับคือฉบับแรกเป็นสัญญาจ้างทดลองงาน
โดยมีวันเดือนปีที่เริ่มต้นและสิ้นสุดสัญญาชัดเจน
ถ้าหากไม่ผ่านทดลองงานก็ถือว่าสัญญาสิ้นสุดโดยบริษัทไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยใด ๆ
แต่ถ้ามีผลงานดีก็จะให้เซ็นสัญญาจ้างอีก 1 ฉบับ
โดยจะเริ่มนับอายุงานตั้งแต่ฉบับนี้เป็นต้นไป (ฉบับแรกยังไม่นับอายุงานให้)
คำถามคือบริษัททำแบบนี้ได้ไหม?”
คำตอบก็คือ
1.
ในกฎหมายแรงงานไม่มีการกำหนดว่าจะต้องให้มีการทดลองงานนะครับ
การทดลองงานเป็นเรื่องที่นายจ้างกับลูกจ้างมาตกลงกันเอง แต่ที่กำหนดไม่ให้เกิน
119
วันก็เพราะถ้าพนักงานทดลองงานทำงานไม่ดี หรือมีปัญหาใด ๆ
ระหว่างการทดลองงานแล้วบริษัทอยากจะเลิกจ้าง (คือไม่ให้ผ่านทดลองงานนั่นแหละ) แต่พนักงานไม่ยอมเขียนใบลาออก
บริษัทจะได้ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยตามมาตรา 118 ของกฎหมายแรงงาน (นายจ้างจะต้องจ่ายค่าชดเชยสำหรับลูกจ้างที่มีอายุงานครบ
120 วันไม่เกิน 1 ปี เป็นค่าจ้างอัตราสุดท้าย 30 วัน พูดแบบชาวบ้านคือต้องจ่ายค่าชดเชย 1 เดือน) แค่นั้นแหละ
แต่ถ้าพนักงานเขียนใบลาออกบริษัทก็ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยนะครับเพราะถือว่าพนักงานสมัครใจลาออกเอง
2.
กรณีที่บริษัทแจ้งเลิกจ้างเพราะไม่ผ่านทดลองงาน
แม้ว่าพนักงานทดลองงานอายุงานยังไม่ครบ 120 วันซึ่งบริษัทไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยก็ตาม
แต่บริษัทยังต้องจ่าย “ค่าบอกกล่าวล่วงหน้า” หรือ “ค่าตกใจ” ภาษาคนทำงานอีกด้วยนะครับ
ซึ่งค่าตกใจนี้มีอัตราจ่าย 1 ถึง 2 เดือน
(กรณีที่บริษัทจ่ายค่าจ้างเดือนละ 1 ครั้ง) ถ้าบอก ณ
วันจ่ายค่าจ้างพอดีก็จ่าย 1 เดือน
แต่ถ้าบอกหลังวันจ่ายค่าจ้างไป 1 วันก็ต้องจ่าย 2 เดือน เรื่องนี้ให้ไป Search คำว่า
“ค่าบอกกล่าวล่วงหน้าจ่ายอย่างไรให้ถูกต้อง” ในกูเกิ้ลดูนะครับผมเคยเขียนอธิบายเอาไว้แล้ว
3.
การทำสัญญาทดลองงานที่มีระยะเวลาของบริษัทนี้จะถือว่าเป็นสัญญาจ้างแบบมีระยะเวลาหรือสัญญาจ้างพนักงานประจำตามปกติแหละครับ
เพราะตามมาตรา 17
ของกฎหมายแรงงานระบุชัดเจนว่า “....ให้ถือว่าสัญญาจ้างทดลองงานเป็นสัญญาจ้างที่ไม่มีกำหนดระยะเวลาด้วย..”
ดังนั้นถ้าบริษัทจะอ้างว่าถ้าพนักงานไม่ผ่านทดลองงานบริษัทก็มีสิทธิเลิกจ้างได้โดยถือว่าเป็นไปตามสัญญานี้
เช่น บริษัททำสัญญาทดลองงานตั้งแต่ 1 มค. ถึง 28
มิย.63 (180 วัน)
เมื่อถึงวันที่ 28 มิย.63 บริษัทแจ้งพนักงานว่าผลงานไม่ดีไม่ผ่านทดลองงานให้ถือว่าสัญญาจ้างสิ้นสุดไปตามระยะเวลาโดยบริษัทจะไม่จ่ายค่าชดเชยและค่าบอกกล่าวล่วงหน้าใด
ๆ โดยอ้างสัญญาจ้างทดลองงานฉบับนี้ ก็บอกได้ว่าบริษัททำผิดกฎหมายแรงงาน
ซึ่งถ้าพนักงานไปฟ้องศาลแรงงานบริษัทก็แพ้คดีร้อยเปอร์เซ็นต์ครับ
4.
จากที่บอกมาข้างต้นจึงสรุปได้ว่าบริษัทที่ทำสัญญาจ้าง
2
ฉบับแบบนี้ ไม่ควรทำและอย่าหาทำเลยครับ
เพราะถึงทำไปก็ไม่มีประโยชน์ใช้บังคับอะไรไม่ได้แถมถ้ายังทำและฝืนใช้ไปก็ผิดกฎหมายแรงงานซึ่งผมว่าเสียเวลาเปล่า
สู้เอาเวลาไปทำเรื่องอื่นที่เป็นมรรคเป็นผลดีกับบริษัทจะดีกว่า
ส่วนในฟากของผู้สมัครงาน
ถ้าใครไปสมัครงานที่ไหนแล้วเจอการให้เซ็นสัญญาจ้าง 2 ฉบับแบบนี้ผมก็ฝากให้คิดดูให้ดีว่าเราอยากจะทำงานกับบริษัทที่มีผู้บริหารส่อเจตนาเอาเปรียบพนักงานและมีเจตนาที่จะฝ่าฝืนกฎหมายแรงงานแบบนี้อยู่ไหมล่ะครับ
เพราะถ้าเริ่มต้นก็คิดจะเอาเปรียบกันอย่างงี้แล้วต่อไปจะไม่คิดเล็กคิดน้อยคอยเอาเปรียบพนักงานอย่างเราในเรื่องอื่น
ๆ อีกหรือเปล่าครับ หาที่ใหม่ที่เขามีจริยธรรมทางธุรกิจมากกว่านี้จะดีไหม ถ้ายังฝืนจะทำงานกับนายจ้างแบบนี้เราจะมีโอกาสเติบโตก้าวหน้าไปกับบริษัทแบบนี้ไหม
ฝากไว้ให้คิดดูนะครับ
…………………….