วันอังคารที่ 5 มกราคม พ.ศ. 2559

เรื่องเงินเดือนเป็นความลับ แต่หลักการบริหารเงินเดือนไม่ลับ

            ในทุกบริษัทมักจะมีหลักปฏิบัติที่เหมือน ๆ กันก็คือ “เรื่องเงินเดือนเป็นความลับ” โดยทุก ๆ บริษัทก็จะมีการแจก Pay Slip หรือใบแจ้งรายระเอียดเกี่ยวกับเงินเดือนให้พนักงานทราบเป็นรายบุคคลเพราะถือว่าเป็นเรื่องความลับเฉพาะตัวคนและไม่อยากให้พนักงานเอาไปบอกกันต่อ หลายแห่งก็ระบุไว้ในกฎระเบียบว่าการนำเงินเดือนมาบอกกันถือเป็นความผิดทางวินัย

            จากจุดเริ่มต้นตรงนี้เรื่องของเงินเดือนก็เลยกลายเป็นความลึกลับดำมืดโดยจะมีเพียงฝ่ายบุคคลกับ MD เท่านั้นที่จะเป็นผู้กุมความลับเหล่านี้ไว้

            จากแนวคิดว่า “เรื่องเงินเดือนเป็นความลับ” นี่เองจึงทำให้ทั้งผู้บริหารและพนักงานในหน่วยงานอื่น ๆ เมื่อมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเงินเดือนก็ไม่รู้จะถามใครเพราะถาม HR ก็บอกว่าเป็นความลับตอบไม่ได้

            ตัวอย่างคำถามเกี่ยวกับเงินเดือนเหล่านี้เช่น....

1.ทำไมคนที่อยู่มานานกว่าแต่ไม่ได้รับผิดชอบอะไรมากนักถึงได้เงินเดือนสูงกว่าคนที่เป็นหัวหน้าที่รับผิดชอบมากกว่า

2.บริษัทเอาหลักเกณฑ์อะไรมากำหนดว่าพนักงานในตำแหน่งไหนควรจะได้เงินเดือนเท่าไหร่

3.ทำไมถึงเงินเดือนตัน อย่างนี้คนที่จงรักภักดีทำงานกับบริษัทมานานก็เสียกำลังใจน่ะสิ

4.เมื่อได้รับการเลื่อนตำแหน่งจะได้รับการปรับเงินเดือนขึ้นหรือไม่ ถ้าได้จะปรับกี่เปอร์เซ็นต์
5.เหตุใดเมื่อได้รับการเลื่อนตำแหน่งแล้วถึงไม่ได้รับการปรับเงินเดือนขึ้น อย่างงี้ใครอยากจะเลื่อนตำแหน่ง ความรับผิดชอบมากขึ้นแต่ได้เงินเท่าเดิม !

ฯลฯ

คำถามตามตัวอย่างที่ผมบอกมาข้างต้นนี่เป็นเพียงส่วนน้อยเท่านั้นนะครับที่พนักงานรวมถึงผู้บริหาร
ในหน่วยงานต่าง ๆ สงสัยแล้วไม่รู้จะถามใคร จะไปถาม HR ก็บอกว่าเป็นความลับเสียอีก เรื่องมันก็เลยลับกันไปเรื่อย ๆ ยิ่งถ้าบริษัทไหนยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือน ไม่เคยมีการสำรวจค่าตอบแทนของตลาด ไม่มีหลักในการบริหารค่าตอบแทนของบริษัทที่ชัดเจนแล้ว HR ก็ไม่รู้จะเอาอะไรมาตอบข้อสงสัยของพนักงาน

            จนพนักงานหรือผู้บริหารที่คิดว่าตัวเองได้เงินเดือนน้อยกว่าที่ควรจะได้รับเมื่อเปรียบเทียบกับเพื่อนคนอื่นทั้งในและนอกบริษัท ก็จะตัดสินใจลาออกไปในที่สุด

            ตรงนี้แหละครับที่ผมอยากจะบอกตามหัวเรื่องในวันนี้ว่า....

          เรื่องเงินเดือนของแต่ละคนน่ะเป็นความลับ แต่เรื่องหลักการบริหารเงินเดือนนั้นไม่ลับและควรจะมีการอธิบายหลักการบริหารเงินเดือนของบริษัทให้พนักงานที่ไม่ได้ทำงานด้าน HR ให้เข้าใจตรงกัน

            หลักการบริหารเงินเดือนของบริษัทมีอะไรบ้างน่ะหรือครับ ?

            ก็เช่น....

1.บริษัทมีโครงสร้างเงินเดือนหรือไม่ ถ้าบริษัทยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือนก็คงไม่ต้องอธิบายอะไรกันต่อไปแล้วนะครับ เพราะผมเคยพูดอยู่เสมอ ๆ ว่า “โครงสร้างเงินเดือนเหมือนเสาเข็มของบ้าน ถ้าบริษัทไหนไม่มีโครงสร้างเงินเดือนก็เหมือนปลูกบ้านโดยไม่ตอกเสาเข็ม” ซึ่งหากบริษัทใดยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือน หรือเคยมีแต่ไม่เคย Update ให้เหมาะสมกับตลาดแข่งขันก็ไม่รู้จะใช้อะไรมาอธิบายหลักการบริหารเงินเดือนได้น่ะสิครับ

2.โครงสร้างเงินเดือนของบริษัททำมาได้อย่างไร บริษัทมีการสำรวจตลาดค่าตอบแทนกันเมื่อไหร่อย่างไร

3.อธิบายให้พนักงานได้เข้าใจความหมายของโครงสร้างเงินเดือนว่าคืออะไร Min, Max, Midpoint, Midpoint Progress, Range Spread, Compa Ratio รวมไปถึงค่างาน (Job Value) คืออะไรเรื่องเหล่านี้จะเข้าไปเกี่ยวข้องกับการบริหารค่าตอบแทนของบริษัทอย่างไร

4.หลักการบริหารจัดการค่าตอบแทนของบริษัทเป็นยังไง เหตุใดพนักงานถึงเงินเดือนตัน, Over pay, Under Pay คืออะไร และหลักในการบริหารจัดการเงินเดือนพนักงานเมื่อเกิด Over หรือ Under Pay รวมถึงหลักปฏิบัติเมื่อพนักงานเงินเดือนตัน เพื่อให้พนักงานได้รับรู้และเข้าใจตรงกัน

5.หลักเกณฑ์ในเรื่องการปรับเงินเดือนเมื่อ Promote ของบริษัทเป็นอย่างไร จะปรับเงินเดือนเมื่อเลื่อนตำแหน่งกี่เปอร์เซ็นต์ จะมีการเลื่อนตำแหน่งกรณีไหนบ้างที่ไม่มีการปรับเงินเดือน รวมไปถึงเหตุผลของการปรับหรือไม่ปรับเงินเดือนเมื่อมีการเลื่อนชั้นเลื่อนตำแหน่ง

6.หลักเกณฑ์ในการขึ้นเงินเดือนประจำปีคืออะไร Normal Curve คืออะไร, ค่าเฉลี่ยของการขึ้นเงินเดือนประจำปีไปเกี่ยวข้องกับNormal Curve และระบบงบประมาณขึ้นเงินเดือนประจำปียังไง และผู้บริหารในหน่วยงานต่าง ๆ จะช่วยกันควบคุมงบประมาณขึ้นเงินเดือนประจำปีได้อย่างไร

        ฯลฯ

           ที่ผมยกมาให้เห็นเป็นตัวอย่างข้างต้นนี่แหละครับคือเรื่องของ “หลักในการบริหารค่าตอบแทนของบริษัท” ซึ่งเป็นหน้าที่ของคนทำงานด้าน HR จำเป็นจะต้องอธิบายให้กับ Line Manager ตลอดจนพนักงานในบริษัททุกคนได้รับทราบ เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกันและไม่ได้เป็นความลับนะครับ

            บางคนอ่านมาถึงตรงนี้อาจจะมีคำถามว่า “อ้าว..แล้วถ้า HR ต้องอธิบายเรื่องของโครงสร้างเงินเดือนให้พนักงานทุกคนรับรู้แล้วอย่างงี้ก็ต้องเอาโครงสร้างเงินเดือนที่ถือว่าเป็นความลับของบริษัทมาเปิดเผยน่ะสิ”

            ไม่ใช่อย่างงั้นนะครับ..อย่าเข้าใจผิดคิดว่าผมจะให้เอาโครงสร้างเงินเดือนของบริษัทมาเปิดเผยสักหน่อย

            วิธีการที่ผมเคยใช้อธิบายให้ความรู้เกี่ยวกับโครงสร้างเงินเดือนให้พนักงานเข้าใจหลักการบริหารเงินเดือนก็ง่าย ๆ ครับ

          ผมก็ทำโครงสร้างเงินเดือนสมมุติขึ้นมาสิครับโดยใช้ตัวเลข Min, Max ของแต่ละกระบอกเงินเดือนที่สมมุติขึ้นมาโดยไม่ต้องนำโครงสร้างเงินเดือนของจริงมานี่ครับ เพราะเราต้องการเพียงแค่อธิบาย “หลักการ” ในการบริหารโครงสร้างเงินเดือนให้พนักงานเข้าใจเท่านั้นเองครับ

            แต่ถ้าบริษัทไหนยังไม่มีโครงสร้างเงินเดือน บริษัทนั้นก็คงไม่สามารถจะอธิบายหลักในการบริหารค่าตอบแทนให้พนักงานได้หรอกนะครับ จนกว่าท่านจะทำโครงสร้างเงินเดือนให้เสร็จสิ้นเสียก่อน

            ส่วนบริษัทที่มีโครงสร้างเงินเดือนแล้วก็คงเป็นหน้าที่ของ HR ที่จะต้องสื่อสารทำความเข้าใจกับพนักงานตามที่ผมได้อธิบายไปแล้วข้างต้น

            มาถึงตรงนี้ผมเชื่อว่าท่านที่รับผิดชอบงานด้าน HR คงเริ่มเห็นความจำเป็นและหาวิธีการสื่อสารอธิบายหลักการบริหารค่าตอบแทนให้พนักงานของท่านทราบและเข้าใจเหมือนกับที่ HR เข้าใจบ้างแล้วนะครับ

            สิ่งสำคัญก็คือ HR ยุคใหม่จำเป็นจะต้องสื่อสารเรื่องของ HR ให้ Line Manager และพนักงานทั้งบริษัทได้เข้าใจในสิ่งที่ HR เข้าใจมันถึงจะเกิดความร่วมมือที่ดีซึ่งกันและกัน

            แต่ถ้า HR เอาแต่พูดภาษาของตัวเอง โดยไม่พยายามสื่อสารให้คนอื่นเข้าเข้าใจภาษา HR บ้างเลย HR ที่บริษัทแห่งนั้นก็คงจะเหมือนกับมนุษย์ต่างดาวที่คุยกับมนุษย์โลกไม่รู้เรื่อง

อย่าลืมว่างานของ HR จะสำเร็จได้ก็ด้วยความร่วมมือจากทุกหน่วยงานในบริษัท ไม่ได้สำเร็จได้เพราะฝีมือของคนในฝ่าย HR เพียงฝ่ายเดียวนะครับ


………………………………..