เมื่อบริษัทมีโครงสร้างเงินเดือนแล้วสิ่งสำคัญคือจะต้องกำหนดหลักเกณฑ์ในการบริหารจัดการโครงสร้างเงินเดือน เช่น กรณีการรับพนักงานเข้ามาทำงานจะต้องมีอัตราเงินเดือนไม่ต่ำกว่า Minimum
หรือจะต้องควบคุมไม่ให้พนักงานมีเงินเดือนเกินเพดาน
(Max) ในแต่ละ Job Grade หรือต้องกำหนดหลักเกณฑ์การปรับเงินเดือนเมื่อ
Promote จะทำยังไง ฯลฯ
และปฏิบัติให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้
วันนี้ผมก็ขอพูดถึงกรณีพนักงานเงินเดือนตันซึ่งอาจเกิดขึ้นได้บ้าง
แต่ไม่บ่อยนักเหมือนที่ชอบมีดราม่ากันตามนี้ครับ
1. เชิญออก
หรือพูดแบบภาษากฎหมายคือเลิกจ้างแล้วจ่ายค่าชดเชยให้ตามอายุงานซึ่งวิธีนี้องค์กรไทย
ๆ ไม่ค่อยใช้เพราะแลดูโหดไปสักหน่อย
2. Freeze หรือพนักงานที่เงินเดือนตันจะไม่ได้รับการปรับขึ้นเงินเดือนอีกพูดง่าย
ๆ ว่าพนักงานจะมีฐานเงินเดือนอยู่เท่านี้ไปตลอดเหมือนถูกแช่แข็งเอาไว้
3. Freeze แต่ปรับตามค่าเฉลี่ยแบบไม่เข้าฐานเงินเดือน
วิธีนี้พนักงานที่เงินเดือนตันยังคงมีฐานเงินเดือนเท่าเดิมเหมือนข้อ 2 แต่บริษัทใจดีปรับเงินให้เป็นพิเศษเท่าค่าเฉลี่ยขึ้นเงินเดือนประจำปีแต่ไม่เพิ่มเข้าในฐานเงินเดือน
เช่น
เงินเดือนปัจจุบันพนักงานตันที่ 40,000 บาท
สมมุติปีนี้บริษัทมีค่าเฉลี่ยขึ้นเงินเดือนประจำปี 5% สำหรับพนักงานที่มีผลการปฏิบัติงานเกรด
C แล้วนาย A มีผลการประเมินเกรด C
ก็จะได้รับเงินพิเศษเท่ากับ 40,000x5%=2,000x12=24,000 บาท นาย A ก็จะได้รับเงินพิเศษนี้ไป 24,000 บาทและไม่ได้ปรับเข้าฐานเงินเดือน นาย A ยังคงได้รับเงินเดือน
40,000 บาทเหมือนเดิม
อาจมีคนสงสัยว่าตัวคูณ 12 มาจากไหน
ตอบได้ว่าคือให้ไปเป็นเงินก้อนล่วงหน้า 12 เดือนหรือ 1
ปี แต่ไม่ปรับเข้าฐานเงินเดือนนั่นเอง
แต่บางแห่งก็จะแบ่งจ่ายเงินพิเศษนี้ทีละ 6 เดือนก็มีครับ
4. Freeze และปรับเท่าเงินเฟ้อแบบไม่เข้าฐานเงินเดือน
แต่การปรับให้เงินเท่าค่าเงินเฟ้อในปีที่ผ่านมา เช่น
สมมุติในปีที่แล้วมีอัตราเงินเฟ้อ 2% พนักงานที่มีเงินเดือนตันจะได้รับการปรับพิเศษคือ
40,000x2%=800x12=9,600 บาท เป็นต้น
และฐานเงินเดือนก็ยังคงเป็น 40,000 บาทเหมือนเดิม
5. เลื่อนตำแหน่งให้ขึ้นไปอยู่ใน Job
Grade ถัดไป
ซึ่งวิธีนี้จะทำให้พนักงานที่เงินเดือนตันเข้าไปอยู่ในกระบอกเงินเดือนใหม่ที่มีเพดาน
(Max) สูงกว่ากระบอกเงินเดือนปัจจุบัน
ก็จะทำให้ยังได้รับการขึ้นเงินเดือนต่อไปได้อีกจนกว่าเงินเดือนจะตันในกระบอกเงินเดือนใหม่
แต่วิธีนี้ผมไม่แนะนำเพราะจากประสบการณ์ที่ผ่านมาพบว่าคนที่เงินเดือนตันมักจะขาดศักยภาพขาดความสามารถที่จะรับผิดชอบในค่างานที่สูงขึ้นใน
Job Grade ถัดไป หากบริษัท Promote พนักงานแบบนี้ขึ้นไปก็จะเหมือนเป็นการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าเพื่อไปสร้างปัญหาใหม่ที่หนักมากขึ้นในอนาคต
ที่ผมพูดมาทั้งหมดนี้ต้องย้ำว่าบริษัทจะต้องแน่ใจว่ามีการ
Update โครงสร้างเงินเดือนให้แข่งขันกับตลาดอยู่เสมอนะครับ
ไม่ใช่ทำโครงสร้างเงินเดือนมา 3
ปี 5 ปี หรือบางแห่งทำมา 10 ปีแต่ไม่เคย Update นี่จะมาใช้วิธีปฏิบัติอย่างที่ผมบอกไปข้างต้นไม่ได้นะครับ
เพราะจะไม่ Fair กับพนักงานเนื่องจากโครงสร้างเงินเดือนที่ไม่ได้
Update ก็เหมือนไม่มีโครงสร้างเงินเดือนจะนำไปใช้อ้างอิงอะไรไม่ได้ครับ